Σταθμός 6 |
| Οι σλαβόφωνοι μουσουλμανικοί πληθυσμοί, γνωστοί σε τμήμα των νότιων Βαλκανίων και με το εθνωνύμιο Πομάκοι, αποτελούν σήμερα το τελευταίο μέρος ενός άλλοτε σημαντικού πληθυσμού ο οποίος επεκτεινόταν στη Μακεδονία και συμπεριλήφθηκε στην ανταλλαγή των πληθυσμών με την Τουρκία. Τα βουλγαρικά της περιοχής ανήκουν στα ιδιώματα ρούπσκι με τις ιδιαιτερότητες που τα χαρακτηρίζουν. Τα βουλγαρικά μιλούσε μουσουλμανικός πληθυσμός που ζούσε στις ημιορεινές και ορεινές περιοχές των σημερινών νομών Ξάνθης και Ροδόπης. Ο περισσότερος πληθυσμός του νομού Ροδόπης εδώ και δεκαετίες μετακινείται προς τον κάμπο, ενώ σε μια μετακίνηση προς τα ανατολικά οφείλονται οι λίγοι οικισμοί στους οποίους μιλιέται η γλώσσα στο νομό Έβρου. Σήμερα σημαντικό μέρος του μουσουλμανικού (μη τσιγγάνικου) πληθυσμού της πόλης της Ξάνθης μιλά πομάκικα, με τις όποιες διαφοροποιήσεις. Πέρα από την Κομοτηνή σε μια σειρά οικισμών κυρίως στους «γιακάδες», αλλά και σε άλλους ακόμη πιο νότια κατοικεί σήμερα ένα τμήμα των σλαβόφωνων που, ανάλογα με την εποχή της μετακίνησής τους, μιλούν λιγότερο ή περισσότερο τη γλώσσα. Η υιοθέτηση της τουρκικής ως γλώσσας κύρους από τους σλαβόφωνους μουσουλμάνους ειδικά αυτών των περιοχών δεν είναι πρόσφατο φαινόμενο, αλλά έχει τις αρχές του στην ύστερη Οθωμανική Αυτοκρατορία. Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι και σε επίπεδο χωριών η μετατόπιση προς την τουρκική είχε αρχίσει τουλάχιστον από τις αρχές του 20ού αιώνα. Σίγουρα μετά τον πόλεμο πολλές κοινότητες αρχίζουν να υιοθετούν την τουρκική. Η διαδικασία αυτή είναι σαφώς πιο έντονη στο νομό Ροδόπης, όπου ήδη σε μερικούς οικισμούς αυτοί που χρησιμοποιούν τη γλώσσα εντοπίζονται σε ηλικίες άνω των 40 ετών. |
 |
