Τα περιθώρια πρωτοβουλίας των καθηγητών ιστορίας

Όσο και αν οι καθηγητές ιστορίας είναι δεσμευμένοι από τις επιταγές του αναλυτικού προγράμματος και τον έλεγχο των Συμβούλων, έχουν ωστόσο σημαντικά περιθώρια πρωτοβουλίας, τόσο στο δημοτικό όσο και στο γυμνάσιο.

Είναι γεγονός ότι οποιαδήποτε αλλαγή προς την κατεύθυνση του περιορισμού των άνωθεν προδιαγραφών του μαθήματος θα απαιτούσε πολύ μεγαλύτερη δική τους επένδυση, περισσότερη προετοιμασία και δουλειά.

Είναι ωστόσο επίσης γεγονός, όπως γνωρίζουμε από την παιδαγωγική θεωρία, ότι και στο πιο συγκεντρωτικό και καθοδηγητικό εκπαιδευτικό σύστημα η παρέμβαση του/της εκπαιδευτικού μπορεί να είναι καθοριστική, ότι μπορεί να λειτουργεί τόσο ενισχυτικά όσο και υπονομευτικά του κυρίαρχου λόγου.

Ο/η εκπαιδευτικός δεν είναι φερέφωνο της παιδαγωγικής αρχής. Έχει τη δύναμη να κάνει τις μαθήτριες και τους μαθητές του να λατρέψουν ή να μισήσουν ένα μάθημα· ή, έστω, να ενδιαφερθούν γι' αυτό ή να το βαρεθούν. Ταυτόχρονα έχει τη δυνατότητα να επιλέξει είτε να αντλήσει ευχαρίστηση από μια δουλειά που γίνεται καλά και αναγνωρίζεται είτε, αντίθετα, να περιμένει πότε θα χτυπήσει το κουδούνι.

Αντί να αποσιωπώ «τα δύσκολα», με τον κίνδυνο να φέρω και εμένα και τα παιδιά που διδάσκω σε αμηχανία, μήπως ως εκπαιδευτικός έχω πιθανότητες να κάνω καλύτερα τη δουλειά μου αν επιστρατεύσω την ενεργητική συμμετοχή των εκπαιδευόμενων στη διαδικασία του μαθήματος ιστορίας;