Τι μπορεί να κάνει ο εκπαιδευτικός με τις πηγές;

Πώς γνωρίζουμε τις πληροφορίες που περιέχει η ιστορική αφήγηση που μαθαίνουμε; Δίνοντας έμφαση στις πηγές, στα τεκμήρια και στους πολλαπλούς δυνατούς τρόπους επεξεργασίας τους γίνεται δυνατή μια πρώτη ρωγμή στην «αυθεντία» του σχολικού ιστορικού λόγου: δείχνω τα υλικά από τα οποία φτιάχνεται. Το κείμενο μιας συνθήκης, μια στατιστική του πληθυσμού ή το περιεχόμενο μιας διαθήκης είναι διαφορετικού τύπου πηγές που μας μαθαίνουν διαφορετικά πράγματα και αναδεικνύουν διαφορετικές όψεις του παρελθόντος, που η σημασία τους εξαρτάται από το ερώτημα που έχουμε θέσει στο παρελθόν: για παράδειγμα, αντίστοιχα, ένα πολιτικοστρατιωτικό γεγονός, την κοινωνική διάρθρωση σε μια συγκεκριμένη ιστορική στιγμή ή τις οικογενειακές σχέσεις σε μια ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα, σε δεδομένο τόπο και χρόνο. Δεν υπάρχει ένα είδος πηγής, όπως και όλες οι πηγές δε λένε το ίδιο πράγμα. Οι πληροφορίες τους μπορεί να είναι αντιθετικές.

Τι μπορώ να κάνω με τις πηγές; Μπορώ να φωτοτυπήσω κάποιες, για τα μεγαλύτερα παιδιά, και να δουλέψω μαζί τους τα χαρακτηριστικά τους και τις πληροφορίες που παρέχουν, όπως στα παραπάνω παραδείγματα. Μπορώ να χρησιμοποιήσω άλλες πιο προσιτές τεχνικές για τα μικρότερα παιδιά, όπως να συγκροτήσω την ιστορία της οικογένειάς μου μέσα από τις μνήμες ή τα κειμήλια των συγγενών μου ή να καταγράψω τα μνημεία του χωριού μου ή τα ονόματα των δρόμων της γειτονιάς μου και να ψάξω να βρω πληροφορίες για τα πρόσωπα και τα γεγονότα στα οποία αναφέρονται.