Σκηνή 1η: «Η διδασκαλία της Γραμματικής»

Σκηνή 2η: «Το κείμενο και οι λέξεις»

Σκηνή 3η: «Tα όρια της... επικοινωνίας»

 
Τάξη Γ' (πεδινό χωριό της Θράκης)
Εκπαιδευτικός: Ελάτε, παιδιά, να διαβάσουμε όλοι μαζί αυτό που έγραψα στον πίνακα.
Μαθητές (όλοι μαζί): «Περπατάω, περπατάς, περπατάει, περπατάμε, περπατάτε, περπατάνε».
Εκπ.: Ελάτε ξανά!
Τα παιδιά επαναλαμβάνουν. Το διαβάζουν όλοι μαζί αρκετές φορές. Δείχνουν να βαριούνται.
Εκπ.: Τώρα θα το σβήσω και θα μου το πείτε απέξω. Το θυμάστε;
Χ.: «Περπατάω, περπατάεις...». Δε θυμάω...
Α.: «Περπατάω, περπατάς, περπατάει, περπατόμε...».
Εκπ.: Αχ! Βρε παιδιά! Τόσες φορές το διαβάσαμε! Θα σας το πω πάλι από την αρχή και θα το ξαναπούμε όλοι μαζί.
Τα παιδιά μαζί με τον εκπαιδευτικό καταφέρνουν να το πούνε απέξω. Το λένε πολλές φορές.
Εκπ.: Τώρα που το μάθατε... ποιος θα μου πει: «Εγώ δε φοράω τα ρούχα μου ανάποδα». «Εσύ, Αχμέτ, ... τα ρούχα σου ανάποδα;»
Α.: «Φοράεις;»
Εκπ.: Όχι!
Ε.: «Φοράνε;»
Εκπ.: Όχι! Ποιος θα το πει σωστά;
Μαθ.: . (σιωπή)
Eκπ.: Ακούστε! Για να το μάθετε, θα το ξαναγράψω στον πίνακα και θα το αντιγράψετε στο τετράδιό σας.
Τάξη Ε' (ορεινό χωριό της Θράκης)
Εκπ.: Λοιπόν, παιδιά, διαβάστε στη σελίδα 10 τις παρακάτω μικρές αγγελίες και σημειώστε τις λέξεις που δεν καταλαβαίνετε.
Μ.: Κύριε! Ρετιρέ!
Α.: Κύριε! Γκαρσονιέρα!
Ε.: Μεζονέτα! Πληρ.!
Κ.: Διαμπερές! Στρέμμα!
Χ.: Πολυτελούς! Ετοιμοπαράδοτο!
Εκπ.: Λοιπόν, να τις πάρουμε με τη σειρά... «Ρετιρέ». Γράψτε το: «Είναι ο τελευταίος όροφος μιας πολυκατοικίας».

Συνέχισα να εξηγώ τις λέξεις με αυτό τον τρόπο. Ήταν πραγματικά μια πολύ βαρετή διαδικασία. Δεν το ένιωθα μόνο εγώ. Καταλάβαινα ότι το ένιωθαν και τα παιδιά. Έγραφαν μηχανικά τις λέξεις στα τετράδιά τους χωρίς να πολυπροσέχουν. Εγώ, πάλι, είχα την αίσθηση ότι όλο αυτό δεν τους ήταν καθόλου χρήσιμο. Γιατί να ασχοληθούμε με τις μικρές αγγελίες; Για ποιο λόγο να μην ασχοληθούμε με ένα λογοτεχνικό κείμενο με ενδιαφέρον περιεχόμενο και ολοκληρωμένες προτάσεις; Η διδακτική ώρα αναλώθηκε τελικά στην εξήγηση αυτών των εξεζητημένων λέξεων, η γνώση των οποίων δεν είμαι σίγουρος ότι προσφέρει κάτι στα παιδιά.
Τάξη Β' (ορεινό χωριό της Θράκης)
Αποφάσισα να υλοποιήσω με τα παιδιά της τάξης μου μία από τις προτεινόμενες προφορικές γλωσσικές δραστηριότητες. Σκέφτηκα ότι η τηλεφωνική επικοινωνία θα μπορούσε να είναι κάτι που ενδιαφέρει τα παιδιά. Τους πήγα στην τάξη κάποιες τηλεκάρτες για να συζητήσουμε σχετικά με αυτές. Τα παιδιά το βρήκαν όντως ενδιαφέρον. «Κύριε, κύριε! Τηλέφωνο!» φώναζαν και κοιτούσαν μία μία τις τηλεκάρτες.

Είδαμε όλες τις κάρτες, είδαμε ότι όλες έγραφαν επάνω ΤΗΛΕΚΑΡΤΑ και ΟΤΕ! Τα παιδιά έδειχναν να είναι αρκετά κινητοποιημένα. Μια που ο καιρός δεν ήταν καλός για να πάμε στο καρτοτηλέφωνο του χωριού, όπως σχεδίαζα, αποφάσισα να κάνουμε δραματοποίηση μέσα στην τάξη. Τα παιδιά ανά δύο θα μιλούσαν στο τηλέφωνο. Στόχος μου ήταν να εξασκηθούν στον προφορικό λόγο και να μιλήσουν σωστά. Τους ζήτησα να κάνουν ζευγάρια και να σκέφτονται πολύ πριν μιλήσουν. Οι τηλεφωνικές συνομιλίες δεν ήταν βέβαια ιδιαίτερα πλούσιες. Τα παιδιά έλεγαν ελάχιστα και τυποποιημένα πράγματα, όπως: «Γεια σου! Τι κάνεις;», «Καλά!», «Ναι!», «Γεια!».

Μόνο ο Α. είπε στον Χ.: «Έλα βρε Χ. Έλα! Ακούεις; Μίλα... Ακούεις;», του είπα όμως να μη φωνάζει και να μιλάει καλύτερα. Οι τηλεφωνικές επικοινωνίες γενικά ολοκληρώνονταν γρήγορα και τα παιδιά δεν έμοιαζαν να θέλουν να πούνε πολλά. Δεν ήξερα πώς να τα κάνω να μιλήσουν. Μερικές φορές πραγματικά αναρωτιέμαι αν μέσα από τέτοιες καταστάσεις τα παιδιά μαθαίνουν. Μήπως θα ήταν καλύτερο για να εξασκηθούν στον προφορικό λόγο να τα έβαζα να μου αφηγηθούν κάτι;