Μειώθηκαν άρα οι κοινωνικές ανισότητες;

Τα τελευταία 40 χρόνια πλήθος ερευνών διεθνώς μελέτησε τις πολλαπλές πτυχές της εκπαιδευτικής ανισότητας και διαφορετικές θεωρίες διατυπώθηκαν για την ερμηνεία της. Τα επιστημονικά πορίσματα τροφοδότησαν πολυάριθμες παρεμβάσεις και εκπαιδευτικές πολιτικές που σχεδιάστηκαν για την άμβλυνση αυτής της ανισότητας, όπως, για παράδειγμα, η αντισταθμιστική εκπαίδευση (Βρετανία) ή οι Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας (Γαλλία).

Είναι αλήθεια ότι έγιναν πολύ σημαντικά βήματα: στις δυτικές χώρες παρατηρείται
  • εξάλειψη του αναλφαβητισμού,
  • γενίκευση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης και
  • θεαματική άνοδος του εκπαιδευτικού επιπέδου του πληθυσμού,
χαρακτηριστικά που δείχνουν ότι η πρόσβαση στην εκπαίδευση διευρύνεται για όλα τα κοινωνικά στρώματα. Όμως, παρά τις θετικές αυτές εξελίξεις, η κοινωνική ανισότητα όχι μόνο εξακολουθεί να διέπει τα σύγχρονα εκπαιδευτικά συστήματα, αλλά δείχνει και να βαθαίνει. Εμφανίζεται με νέες μορφές, μετατίθεται σε άλλα επίπεδα. Παραμένει ένα κεντρικό και ανοιχτό ερώτημα για την κοινωνιολογική σκέψη.