Η ομοιογένεια και οι σχολικές τάξεις |
Για δεκαετίες επικρατούσε η αντίληψη ότι, πέρα από τις τάξεις μονοθέσιων και διθέσιων σχολείων στις οποίες η ανομοιογένεια θεωρείται δεδομένη, οι τάξεις στις οποίες φοιτούν παιδιά μιας συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας και με κοινή καταγωγή είναι ομοιογενείς . Η ανομοιογένεια των σημερινών σχολικών τάξεων αποδόθηκε αρχικά σε μεγάλο βαθμό στις μετακινήσεις πληθυσμών και στα μεταναστευτικά ρεύματα που σημειώθηκαν σε παγκόσμιο επίπεδο τα οποία οδήγησαν στη δημιουργία πολυπολιτισμικών σχολικών τάξεων. Το φαινόμενο αυτό, που θεωρείται σχετικά πρόσφατο για τον ελλαδικό χώρο, δημιούργησε μια νέα εκπαιδευτική πραγματικότητα η οποία κάνει πια φανερή την ανάγκη για μια σειρά από αναθεωρήσεις σε αντιλήψεις και μεθόδους διδασκαλίας.
Μήπως όμως το φαινόμενο της ανομοιογένειας των σχολικών τάξεων δεν είναι, όπως θεωρείται, μια τόσο νέα εκπαιδευτική πραγματικότητα; Μήπως η ανομοιογένεια ανάμεσα στους μαθητές κάθε τάξης υπήρχε και θα υπάρχει πάντα και δεν εξαρτάται μόνο από τη διαφορετική εθνική καταγωγή και τη μητρική γλώσσα των μαθητών; Μήπως απλώς η ανομοιογένεια, αν και παρούσα, δεν ήταν τόσο εμφανής ώστε να θέτει το ζήτημα της αναθεώρησης των εφαρμοζόμενων προγραμμάτων και μεθόδων; Μήπως η παιδαγωγική, που έδινε όλο το βάρος στο αποτέλεσμα και όχι στην ίδια τη διαδικασία μάθησης, συντελούσε ώστε οι διαφοροποιημένες επιδόσεις των παιδιών να αποδίδονται απλώς στην ευφυΐα τους και στη γενικότερη «έφεση» για μάθηση; Η αλήθεια είναι πως ποτέ καμία τάξη δεν μπορεί να είναι απόλυτα ομοιογενής. Ακόμα και αν ο βαθμός ομοιογένειας ανάμεσα στα παιδιά ελληνικής καταγωγής που φοιτούν όλα στην ίδια τάξη (σκηνή 1η) ή ανάμεσα στα παιδιά των τριών διαφορετικών τάξεων του μειονοτικού σχολείου (σκηνή 2η) δεν είναι ο ίδιος, αυτό δεν αναιρεί τους κοινούς προβληματισμούς και τις κοινές δυσκολίες των δύο εκπαιδευτικών. Απλώς η ανομοιογένεια γίνεται πιο εύκολα αποδεκτή και κατανοητή από τον εκπαιδευτικό όταν αφορά παιδιά διαφορετικών ηλικιών (σκηνή 2η) και διαφορετικών εθνοτήτων που κατέχουν σε διαφορετικό βαθμό την ελληνική γλώσσα (σκηνή 1η), από ό,τι όταν αφορά παιδιά τα οποία στα μάτια του εκπαιδευτικού θα όφειλαν να μπορούν και να θέλουν να κάνουν τα ίδια ακριβώς πράγματα (σκηνή 1η). Γιατί όμως αυτοί οι ελληνικής καταγωγής μαθητές της 1ης σκηνής, οι οποίοι θα έπρεπε, σύμφωνα με τον εκπαιδευτικό, να μπορούν και να θέλουν να κάνουν ακριβώς τα ίδια πράγματα, εφόσον έχουν την ίδια ηλικία, κατέχουν τα ελληνικά, έχουν φοιτήσει όλοι μαζί στην Α' τάξη και ζούνε στην ίδια γειτονιά, διαφέρουν τόσο πολύ ως προς τις επιδόσεις τους; |
| Οι βασικές πηγές της ανομοιογένειας... |
