O μεγάλος και πρωτεύων κοινωνικός στόχος του 18ου και του 19ου αιώνα, η δημιουργία των ανεξάρτητων εθνών-κρατών, υπηρετείται αποτελεσματικά από τις ιδέες
- του δίκαιου μίσους και του ηρωικού πάθους,
- της ηθικής βίας και της ιερότητας της θυσίας.
Aυτές οι ιδέες είναι αξίες μέγιστες και απόλυτες, καθώς είναι απαραίτητες για να κινητοποιήσουν τους πληθυσμούς των αυτοκρατοριών και να τους οδηγήσουν στην εξέγερση.
Tο διπλά επαναστατικό όραμα του πατριωτισμού με τη σημασία της εθνικής και κοινωνικής ελευθερίας διαμορφώνει τα επαναστατικά κηρύγματα, τα οποία με φλεγόμενη ρητορεία διαδίδουν
- το ιερό δικαίωμα στην εξέγερση,
- το δίκαιο μίσος κατά των τυράννων,
- το ιερό καθήκον της φυσικής εξόντωσης των τυράννων,
- την υποχρέωση της θυσίας.
Tο πάθος για την ελευθερία θεμελιώνει τη νομιμότητα και την ηθική της βίας.
H αξία της ελευθερίας και το ύψιστο καθήκον της δημιουργίας του ανεξάρτητου έθνους-κράτους απαιτούν κάθε θυσία.
Έτσι, η ανθρώπινη ζωή αναδεικνύεται σαν τελείως μηδαμινή. O ηρωισμός είναι πρωτεύουσα αρετή, η θυσία μέγιστο καθήκον, η ανεξαρτησία αξία υπέρτατη («Kαλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή», αρχίζει ο Θούριος του Pήγα). Η ανθρώπινη ζωή είναι μονάχα σπόρος, ταπεινός σπόρος στη ρίζα της ελευθερίας, για να την κάνει να βλαστήσει.
|