Τα εθνικά σύνορα όλων των κρατών είναι ρευστά, αμφισβητούμενα και συνεχώς απειλούμενα. Kαθώς οι αυτοκρατορίες ήταν πολυεθνικές, οι πληθυσμοί είναι ανάμικτοι, τόσο στο εσωτερικό των εθνών-κρατών όσο και στα «αλύτρωτα» εδάφη. Έτσι, κάθε έθνος-κράτος προβάλλει το ιερό δικαίωμα να ελευθερώσει τους σκλαβωμένους εθνικούς του «αδελφούς», ενώ παράλληλα τα σύνορά του απειλούνται από το ιερό δικαίωμα που προβάλλουν τα γειτονικά έθνη-κράτη να ελευθερώσουν τους δικούς τους σκλαβωμένους «αδελφούς».
Συνέπεια των εθνικών επεκτατισμών στα νεότερα κράτη, ιδίως των Bαλκανίων, είναι η μεγάλη απειλή στην ακεραιότητα των συνόρων κάθε έθνους-κράτους την οποία αποτελούν οι πληθυσμοί με διαφορετικά πολιτισμικά χαρακτηριστικά. H ύπαρξη τέτοιων πληθυσμών συντηρεί τις επεκτατικές βλέψεις των γειτόνων εθνών-κρατών και νομιμοποιεί την επεκτατική εθνική τους πολιτική.
Έτσι, η εθνική πολιτισμική ομοιογένεια, από παρομοίωση με στόχο να οδηγήσει στην εξέγερση για την ανεξαρτησία και να δικαιώσει τους εθνικούς στόχους της επέκτασης των κρατικών συνόρων, θα μετατραπεί σε κοινωνική πολιτική. H κατασκευή της ομοιογένειας θα γίνει πολιτική προτεραιότητα, με διαδικασίες άλλοτε ήπιες και άλλοτε βίαιες, και θα έχει παντού πλατιά συναίνεση, γιατί τη νομιμοποιεί η επεκτατική πολιτική των γειτόνων. Kαθώς, επιπλέον, μετά τον Α' Παγκόσμιο πόλεμο αναγνωρίζεται διεθνώς το πρόβλημα των μειονοτήτων, ένας τρόπος αντιμετώπισής του στα Bαλκάνια έγιναν οι ανταλλαγές πληθυσμών ανάμεσα στα έθνη-κράτη.
|