Η διδασκαλία σε ομάδες


 Οι έννοιες ομαδοποίηση και διαφοροποίηση της διδασκαλίας είναι συνώνυμες και σημαίνουν το χωρισμό της τάξης σε ομάδες, οποιουδήποτε μεγέθους, ακολουθώντας ένα ή περισσότερα κριτήρια διαφοροποίησης, με στόχο την επίτευξη ορισμένων στόχων μάθησης.

Ο όρος εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην παιδαγωγική στα τέλη του 19ου αιώνα. Μπορούμε να ισχυριστούμε πως μία μορφή ομαδικής διδασκαλίας ήταν η αλληλοδιδακτική μέθοδος, η οποία εφαρμόστηκε σε σχολεία της Γερμανίας, της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ελλάδας, με τους πρωτόσχολους. Στη διάρκεια του 18ου έως και τον 20ό αιώνα η διδασκαλία σε ομάδες εφαρμόστηκε στην Αμερική με κύριο εκπρόσωπο τον Τζον Ντιούι και το περίφημο βραχύβιο σχολείο του, στη Σοβιετική Ένωση με το Mακαρένκο, στη Γαλλία με τον Κουζινέ και στη Γερμανία με τον Πέτερσεν. Στην Ελλάδα οι δημοτικιστές εφαρμόζουν, όπου μπορούν και όποτε τους δίνεται η ευκαιρία, τη διδασκαλία σε ομάδες: ο Αλέξανδρος Δελμούζος στο σχολείο του Βόλου και στο Μαράσλειο, ο Μιχάλης Παπαμαύρος, η Μυρσίνη Κλεάνθους-Παπαδημητρίου, ο Μίλτος Κουντουράς στο περίφημο διδασκαλείο της Θεσσαλονίκης.  

Η διδασκαλία σε ομάδες είναι μία διδακτική μέθοδος που έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τη μέθοδο σχεδίου εργασίας (project), με την έννοια ότι η μέθοδος σχεδίου εργασίας βάζει τα παιδιά να δουλέψουν σε ομάδες. Στις μέρες μας η διδασκαλία σε ομάδες είναι πολύ δημοφιλής, καθώς οι σχολικές τάξεις είναι συνήθως ανομοιογενείς (μετανάστες, πρόσφυγες, παλιννοστούντες...) και η μετωπική διδασκαλία είναι εντελώς αναποτελεσματική από παιδαγωγική άποψη.

Η εργασία σε ομάδες μπορεί να γίνεται είτε αναθέτοντας το ίδιο καθήκον σε όλες τις ομάδες της τάξης είτε αναθέτοντας διαφορετικό έργο σε κάθε ομάδα. Γνώμονας είναι πάντως η συνεργασία και η αλληλοβοήθεια μεταξύ των μαθητών, η πρόοδός τους και η καλύτερη διεκπεραίωση του μαθήματος.

  Πως χωρίζουμε τους μαθητές σε ομάδες;