Με βάση την παραπάνω ανάλυση, μπορούμε να συνοψίσουμε τα εξής σημεία ως προς το ζήτημα της πολιτισμικής ετερότητας:
- Οι πολιτισμοί δεν ορίζονται ως στατικά και παγιωμένα σύνολα, αφού συγκροτούνται μέσα από ιστορικές και κοινωνικές διαδικασίες.
- Οι πολιτισμοί δεν είναι ολότητες αδιαφοροποίητες στο εσωτερικό τους, αφού τα μέλη τους δεν υιοθετούν τις αρχές και τις αξίες τους με ομοιόμορφο τρόπο.
- Κάθε άτομο υπάγεται σε πολλές ομάδες, αφού εντάσσεται στο σύνολο μέσα από σύνθετες διαδικασίες. Άρα, η πολιτισμική πολλαπλότητα χαρακτηρίζει όχι μόνο τις κοινωνίες αλλά και τα ίδια τα άτομα.
|