Έχουμε να κάνουμε με μια σύνθετη διαδικασία

Η πολιτισμική απόσταση δεν είναι μια δεδομένη κατάσταση πραγμάτων:

Είναι μια σύνθετη διαδικασία στην οποία εμπλέκονται

  • οι σχέσεις ανάμεσα στις ανθρώπινες ομάδες,
  • οι σχέσεις ανάμεσα στα μέλη τους, φορείς πολιτισμικών αντιλήψεων.
Ήδη από το 1952 ο γάλλος ανθρωπολόγος Claude Levi-Strauss υποστήριζε ότι:

«Η ποικιλομορφία των ανθρώπινων πολιτισμών δεν πρέπει να μας οδηγήσει σε μια θεώρηση που ή τους κατακερματίζει ή κατακερματίζεται η ίδια. Οφείλεται λιγότερο στην απομόνωση των ομάδων και περισσότερο στις σχέσεις που τις ενώνουν».

Σε τελική ανάλυση, όταν κανείς λειτουργεί με στερεοτυπικές εικόνες για τους πολιτισμούς τονίζει εκείνες τις όψεις και εκφράσεις τους που αναδεικνύουν την «εξωτικότητά» τους, δηλαδή εκείνα τα στοιχεία που τους εμφανίζουν ως «άλλους» σε σχέση με «εμάς».

Η πολιτισμική ομοιότητα «σαν τους Άγγλους» συνιστά την επιβολή από μέρους του εκπαιδευτικού μιας πολιτισμικής ταυτότητας στην οποία δε νιώθουν να υπάγονται οι μαθητές, ούτε ως προς τις οικογένειές τους ούτε ως προς την ευρύτερη κοινότητα από την οποία προέρχονται. Οι μαθητές γνωρίζουν πολύ καλά ότι οι ίδιοι και οι γονείς τους δεν ντύνονται ούτε όπως ο δάσκαλος ούτε όπως οι «Άγγλοι», οπότε στην απάντηση που περιμένει ο δάσκαλος από αυτούς εισπράττουν απόρριψη και υποτίμηση των ιδιαίτερων πολιτισμικών τους αναφορών.