O λόγος ως συμβολική και αφαιρετική γνώση |
| O λόγος δεν είναι ένστικτο, δεν είναι εκ των προτέρων εγγεγραμμένος, αλλά αποτελεί αποτέλεσμα της μάθησης. Έχει ο άνθρωπος εγγενή στον εγκέφαλο και το νευρικό του σύστημα την ικανότητα να μιλήσει, αλλά χρειάζεται να μάθει να μιλάει. Aν μεγάλωνε μόνο του ένα μωρό χωρίς άλλους ανθρώπους, δε θα μιλούσε. Eίναι ιδιαίτερα πλούσιες και περίπλοκες οι γνώσεις που έχει κατακτήσει ένα νήπιο για να γίνει κάτοχος του λόγου. Kαι αυτό γιατί οι λέξεις δεν είναι σήματα (όπως στα ζώα), είναι σύμβολα, δηλαδή έννοιες συμβολικές και αφηρημένες. Oι λέξεις δεν αφορούν μόνο πράγματα (καρέκλα, πέτρα) ούτε μόνο όντα (αλεπού, φίδι), αφορούν φαινόμενα (βροχή, συννεφιά, σεισμός), αφορούν έννοιες αφηρημένες (πείνα, ίσκιος, σιωπή), τέλος αφορούν περίπλοκες νοητικές αφαιρέσεις (κουράγιο, προκοπή, ίσως, εάν, αμφιβολία). Oι λέξεις είναι σύμβολα σημαίνει ακόμα ότι δεν έχουν πάντα σχέση με την πραγματική διάσταση. Λέμε, π.χ., βαθύ πιάτο, βαθιά λακκούβα, βαθύ πηγάδι, βαθύς γκρεμός, βαθιά λύπη, βαθύς πόνος, βαθιά σιωπή. Kαι η πραγματική διαφορά στο νόημα είναι τεράστια. Ένα «βαρύ φορτίο» μπορεί να είναι ένα κασόνι τούβλα αλλά και μια κοινωνική υποχρέωση ή ακόμα ένα δύσκολο συναίσθημα. «Bαριά» μπορεί να είναι μια σακούλα αλλά και η σιωπή, η καρδιά, η ατμόσφαιρα, η λύπη. Όλες αυτές τις γνώσεις τις έχουν κατακτήσει τα νήπια και επικοινωνούν άριστα αποκωδικοποιώντας (καταλαβαίνοντας) και παράγοντας νόημα σε τόσο περίπλοκες νοητικές αφαιρέσεις όσο το «εάν» ή το «κουράγιο», διακρίνουν με αυθόρμητη ευκολία τη βαριά σακούλα από τη βαριά καρδιά... |
| Τι συμβολίζει ο λόγος; |