Ο ρόλος της μη λεκτικής επικοινωνίας στις ανθρώπινες σχέσεις
Η ανθρώπινη επικοινωνία διεξάγεται σε δύο επίπεδα ταυτόχρονα:
  • επίπεδο περιεχομένου (τι λέμε) και
  • επίπεδο σχέσης (πώς το λέμε).
Το πρώτο αφορά κυρίως στη λεκτική επικοινωνία ενώ το δεύτερο στη μη λεκτική. Η έρευνα είναι εντυπωσιακή ως προς την ευθύνη που έχει η μη λεκτική επικοινωνία στη δημιουργία νοήματος και υπογραμμίζει ότι η μη λεκτική επικοινωνία αποτελεί το πιο ισχυρό στοιχείο της επικοινωνιακής διαδικασίας, καθώς το πώς το λέμε συνιστά ένα είδος «σιωπηλών οδηγιών» για την ερμηνεία όχι μόνο του περιεχομένου της επικοινωνίας αλλά και της σχέσης που αναπτύσσεται μεταξύ των ατόμων που επικοινωνούν.

Στην πρώτη περίπτωση, για παράδειγμα, η απομάκρυνση του δασκάλου, η προσοχή του στα γεγονότα εκτός της αίθουσας, η βαριεστημένη επιβράβευση των προσπαθειών του μαθητή ερμηνεύτηκαν από τον τελευταίο ως έλλειψη ενδιαφέροντος και μείωσαν την προσπάθειά του χωρίς καν να το έχει αντιληφθεί ο ίδιος. Επίσης, η σιωπηλή παρουσία του δασκάλου δίπλα στο μαθητή, με τα χέρια στη μέση και το επίμονο βλέμμα, ερμηνεύτηκε ως απειλή, με αποτέλεσμα να τα χάσει και να τραυλίζει.

Στη δεύτερη περίπτωση, η δασκάλα κατάλαβε το δίκιο του μαθητή, αλλά ενοχλήθηκε επειδή ο μαθητής δεν κρατάει απόσταση όταν της μιλάει.
Μαθητευόμενοι Σέρλοκ Χολμς;