Οι κατασκευές της Β' τάξης, είναι όλες εκκρεμή! |
Στην περίπτωσή μας, βέβαια, θα μπορούσαμε, με κάποιο
τρόπο, να πούμε ότι ο εκπαιδευτικός γνωρίζει πως και οι τέσσερις κατασκευές
(λιγότερο, βέβαια, αυτή με το λάστιχο) είναι εκκρεμή. Η κατασκευή 1 προσεγγίζει
αυτό που, στα βιβλία, οι μαθητές συνάντησαν ως «απλό εκκρεμές». Οι δύο
άλλες (οι κατασκευές 2 και 3) είναι κάποιες από τις δυνατές εκδοχές του
«φυσικού εκκρεμούς» των βιβλίων (στα οποία, σημειωτέον, υπάρχουν και άλλα
εκκρεμή: το «στροφικό», το «κωνικό», το «σύνθετο», το «βαλλιστικό», το
«χαοτικό», το εκκρεμές «του Foucault» κ.ο.κ.). Ο εκπαιδευτικός μας γνωρίζει
ακόμη ότι για να συζητήσει ζητήματα κλασικής φυσικής δεν πρέπει να συγκρούεται
με τις παραδοσιακές αρχές της: αν τα τέσσερα διαφορετικά τεχνήματα είναι
με κάποιο τρόπο ίδια (είναι όλα εκκρεμή), τότε το κοινό χαρακτηριστικό
τους δεν είναι, συνήθως, εμφανές αισθητηριακά. Είναι η ιδέα που βρίσκεται
πίσω από τα πράγματα και αναπαριστά (πάντα σύμφωνα με την παράδοση της
κλασικής επιστήμης) την «πραγματικότητα» που μας ενδιαφέρει. Έχει, άραγε, συμφωνήσει ήδη με τους μαθητές του ότι οι Φυσικές Επιστήμες συζητούν τέτοιου είδους ιδέες (ιδέες που μπορούν να κατανοηθούν λογικά, αλλά δεν μπορούν να ταυτιστούν με αυτές που προσλαμβάνονται αισθητηριακά); Θα ξεκαθαρίσει ότι στις περιπτώσεις αυτές ονοματίζουμε με το ίδιο όνομα (εκκρεμές) και τα υλικά τεχνήματα και την ιδέα πίσω απ' αυτά; Ή θα σκεφτεί ότι η περίπτωση είναι απλή; Μοιάζει, δηλαδή, με αυτή της έννοιας του «δέντρου», που βρίσκεται πίσω και απ' την «αχλαδιά» και απ' την «πορτοκαλιά», και έτσι θα αφήσει τη συζήτηση να περιστρέφεται γύρω από τα ορατά χαρακτηριστικά των τεχνημάτων χωρίς άλλες διευκρινίσεις; Θα προχωρήσει συνεχίζοντας να επικαλείται τις αυθεντίες ή θα αμφισβητήσει τις απόψεις τους «κάνοντας πειράματα» (προχωρώντας, δηλαδή, σε εμπειρικούς ελέγχους όσων έχουν πει); Και αν τα «πειράματα» (όπως πολύ καλά, εκ πείρας, γνωρίζει) τύχει να διαψεύσουν όσα είπε ότι υποστηρίζουν οι «αυθεντίες»; Τι θα «διασώσει» μέσα στην τάξη; Τα «φαινόμενα» ή τις «ιδέες»; Και τι σχέση θα έχουν πια όλα αυτά με την «καθημερινή ζωή» και τα «ενδιαφέροντα των μαθητών» από τα οποία ξεκίνησε; Πόσοι, δηλαδή, από τους μαθητές του θα έχουν μείνει ξύπνιοι για να παρακολουθούν την... αγωνία του; |
Τι προκαλεί λοιπόν την αμηχανία του εκπαιδευτικού; |