Τι είναι ιστορία; |
| Η ιστορία είναι η συστηματική μελέτη των ανθρώπων στο παρελθόν, όπως έλεγε ο γάλλος ιστορικός Μαρκ Μπλοκ (1996, Αθήνα).
Αυτό σημαίνει ότι για να προσεγγίσει το παρελθόν ο ιστορικός είναι αναγκασμένος να χρησιμοποιήσει πηγές, τεκμήρια, ίχνη δηλαδή που άφησε το παρελθόν ως τις μέρες του. Η ιστορία είναι εξ ορισμού κάτι που έχει περάσει και για να μελετηθεί χρειάζεται να πλησιάσει κανείς τους ανθρώπους της περασμένης εποχής μέσα από τα κατάλοιπά τους: Έγγραφα, κατάστιχα, κείμενα αλλά και εικόνες, τεχνουργήματα, αρχαιολογικά ευρήματα και, για πιο σύγχρονες εποχές, προφορικές μαρτυρίες, Τύπο, ραδιοφωνικό και κινηματογραφικό υλικό. Η πληροφορία που μπορεί να δώσει κάθε πηγή, κάθε τεκμήριο δεν είναι δεδομένη και αυτονόητη, δεν προκύπτει αυτόματα, αλλά εξαρτάται από τον τρόπο με τον οποίο θα τη χρησιμοποιήσει ο ιστορικός. Ανάλογα με τα ερωτήματα που ο ιστορικός θα θέσει στις πηγές, θα πάρει και τις πληροφορίες που χρειάζεται για να απαντήσει στο ερώτημά του. Ανάλογα δηλαδή με τα ενδιαφέροντά του στο σήμερα με τη θεωρητική του τοποθέτηση με το ποιος είναι και από πού έρχεται κάθε ιστορικός διαμορφώνει διαφορετικά ερωτήματα και παίρνει διαφορετικές απαντήσεις από τις ίδιες ή διαφορετικές πηγές. Από αυτή την άποψη επίσης, όπως λέει και ο γάλλος ιστορικός Αντουάν Προστ, η ιστορία δεν είναι ένα αρχείο γνώσεων που δεν έχει ακόμη συμπληρωθεί, αλλά το σύνολο των απαντήσεων σε ερωτήματα που δεν έχουν ακόμη τεθεί. Γι' αυτό επίσης δε σταματά ποτέ να γράφεται, αλλά και οι προδιαγραφές της έγκυρης ιστορικής γνώσης είναι συνεχώς αντικείμενο συζήτησης μεταξύ των ιστορικών και των θεσμών τους (πανεπιστημιακών τμημάτων, επιστημονικών ενώσεων, επιστημονικών περιοδικών κτλ.). |
 |
