Παραδείγματα σύνδεσης του σχολείου με την οικογένεια

Ένα πολύ ωραίο παράδειγμα προέρχεται από ένα σχολείο σε μια υποβαθμισμένη περιοχή των Βρυξελλών όπου φοιτά πολύ μεγάλος αριθμός παιδιών μεταναστών, ανάμεσα στους οποίους πολλοί από την Κεντρική και τη Βόρεια Αφρική. Το σχολείο έχει να διαχειριστεί πολλές διαφορετικές κουλτούρες και εθνικές ομάδες, καθώς και 25 διαφορετικές μητρικές γλώσσες. Οι εκπαιδευτικοί, που συγκεντρώνονται κάθε πρωί μισή ώρα πριν αρχίσει το μάθημα, αντιλαμβάνονται ότι οι μετανάστες γονείς δεν πλησιάζουν καν το σχολείο. Όταν τους καλούν, αντιδρούν σαν να αδιαφορούν για την πρόοδο των παιδιών τους και δεν ανταποκρίνονται στο κάλεσμα. Οι εκπαιδευτικοί, αντιδρώντας ως ανοικτό σύστημα, αποφασίζουν να θέσουν σε λειτουργία μια φορά την εβδομάδα μια άτυπη συνάντηση με τους γονείς, για μια ώρα το πρωί, πριν αρχίσουν τα μαθήματα. Στην πρωινή αυτή συνάντηση προσφέρουν καφέ, κουλουράκια και κρουασάν, που εκ περιτροπής προσφέρει και ένας άλλος φούρνος της γειτονιάς, εμπλέκοντας με αυτό τον τρόπο και την ευρύτερη κοινότητα. Οι εκπαιδευτικοί αναλαμβάνουν βάρδιες, ώστε να μοιράζονται την παραπάνω δουλειά. Στην αρχή έρχονται οι βέλγοι γονείς και αργότερα, δειλά δειλά, αρχίζουν να έρχονται και οι μετανάστες. Στο άτυπο αυτό πλαίσιο οι εκπαιδευτικοί αρχίζουν να αξιοποιούν και τους μεταφραστές οι οποίοι υπήρχαν στο σχολείο, αλλά έμεναν μέχρι εκείνη τη στιγμή αχρησιμοποίητοι μια και οι γονείς δεν έρχονταν ποτέ. Σιγά σιγά εγκαθίσταται κλίμα εμπιστοσύνης και οι γονείς ανοίγονται και συζητούν τόσο μεταξύ τους όσο και με τους εκπαιδευτικούς για τα παιδιά τους, για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι ίδιοι, για τις προσδοκίες τους από την εκπαίδευση. Οι εκπαιδευτικοί έχουν και αυτοί την ευκαιρία να εκφράσουν με τη σειρά τους τι περιμένουν από τους γονείς. Το σχολείο έτσι αποκαλύπτει στους γονείς έναν κόσμο που τους ήταν άγνωστος, ενώ παράλληλα μαθαίνει πολλά για την οικογενειακή κατάσταση των μαθητών του. Πρόκειται για ένα πολύ ενδιαφέρον πείραμα που δείχνει ανάγλυφα τι σημαίνει αλληλεπίδραση σχολείου και οικογένειας, τι σημαίνει ευέλικτα όρια με το περιβάλλον έξω από το σχολείο και τι σημαίνει ανοικτή επικοινωνία.

Άλλο ένα ενδιαφέρον παράδειγμα μπορούμε να συναντήσουμε στο Λονδίνο. Εκεί πολλά προγράμματα εγγραμματισμού έχουν εμπλέξει τους γονείς μέσα και έξω από το κανονικό σχολικό ωράριο. Με στόχο τη γεφύρωση των γενεών και των διαφορετικών πολιτισμών σε σχολεία μιας περιοχής με πολλούς Ασιάτες, οι γονείς είτε μετά το μάθημα είτε τα Σαββατοκύριακα εμπλέκονται σε μια δραστηριότητα κατασκευής, από κοινού με τα παιδιά τους, μικρών βιβλίων και επιτραπέζιων παιχνιδιών. Αν οι γονείς είναι αναλφάβητοι, τα παιδιά γράφουν το κείμενο και αυτοί συμβάλλουν στο εικαστικό μέρος εάν πάλι είναι εγγράμματοι, βοηθούν τα παιδιά τους στην ανάγνωση και τη γραφή. Οι εκπαιδευτικοί συντονίζουν και καθοδηγούν. Υπάρχουν επίσης σχολεία που επιτρέπουν, έπειτα από διαδικασία επιλογής, την είσοδο των γονιών στην τάξη και την αξιοποίησή τους ακόμη και στη διδακτική διαδικασία. Οι γονείς μπορούν ακόμη, ως εθελοντές, να προσφέρουν βοήθεια σε άλλου τύπου ανάγκες του σχολείου. Σε πολλά σχολεία επίσης διατίθεται ένας χώρος όπου προσφέρεται καφές και οι γονείς μπορούν να συναντήσουν άλλους γονείς και να συζητήσουν, στο πλαίσιο μιας χαλαρής ατμόσφαιρας, για τα παιδιά τους και για τη δική τους ζωή.