Σκηνή 2η


Αν εξετάσουμε τη δεύτερη σκηνή, θα διαπιστώσουμε επίσης πως και εδώ η γνώση του πλαισίου θα είχε βοηθήσει τον εκπαιδευτικό να περιμένει τις «δυσκολίες κατανόησης» από την πλευρά των μαθητών.

Ο συγκεκριμένος εκπαιδευτικός λειτουργεί στο πλαίσιο μιας κλειστής αγροτικής κοινωνίας της οποίας χαρακτηριστικό είναι, μεταξύ άλλων, η «αξιοποίηση» από μικρή ηλικία των νεότερων μελών για την ενίσχυση του οικογενειακού εισοδήματος. Η κοινωνία αυτή μαθαίνει από πολύ νωρίς στα μέλη της τη χρησιμότητα της εργασίας, ακόμα και της παιδικής, για την ωρίμανση του παιδιού, για την εκμάθηση μιας τέχνης, για τη συμμετοχή του στον οικογενειακό αγώνα για ένα καλύτερο αύριο. Η πολύ έντονη «καταδίκη της παιδικής εργασίας», που θεωρείται σχεδόν αυτονόητη σε μια κοινωνία άλλου τύπου, δεν μπορεί να γίνει κατανοητή στο συγκεκριμένο πλαίσιο. Τα παιδιά μεγαλώνουν μαθαίνοντας για την αξία της δουλειάς, ενώ παράλληλα εργάζονται και τα ίδια.  

Η γνώση λοιπόν της συγκεκριμένης συνθήκης θα είχε βοηθήσει τον εκπαιδευτικό να αποφύγει την έκπληξη, την αμηχανία καθώς και την ανατροπή που νιώθει εκ των υστέρων. Θα του είχε αφήσει χρόνο να σκεφτεί τη διαφορά στις αντιλήψεις για την παιδική εργασία ανάμεσα σε αυτόν και τους μαθητές του, να τη δικαιολογήσει και να αναμένει τις αντιδράσεις των παιδιών και τη δυσκολία κατανόησης.