Τι συνέβη στην πρώτη περίπτωση;
Η πρώτη εκπαιδευτικός, η Θεώνη, κατάλαβε από πολύ νωρίς ―και εξαιτίας των σπουδών της αλλά και γιατί από τη φύση της είναι πιο πολύ προσανατολισμένη στη διδασκαλία, καθώς επιχειρεί μία παιδαγωγικοποίηση όσων έμαθε στο Πανεπιστήμιο― ότι δεν αρκούν μόνο οι επιστημονικές γνώσεις των αντικειμένων, προκειμένου να τα «βγάλεις πέρα» στο σχολείο.

Οι παιδαγωγικές αλλά και οι κοινωνιολογικές της σπουδές τη βοηθούν να κατανοήσει ότι διδασκαλία και αξιολόγηση είναι δύο διαφορετικά, διακριτά μεταξύ τους πεδία. Η διδασκαλία αφορά σε αυτά που προσφέρει ο εκπαιδευτικός, τα οποία πρέπει εξ ορισμού να είναι πολλά και πλούσια. Διαφοροποιημένα σε σχέση με το επίπεδο των μαθητών, αλλά όχι υποβαθμισμένα, λιγότερα ή κατώτερα, όταν το επίπεδο των μαθητών είναι χαμηλό.

Η αξιολόγηση όμως της επίδοσης των μαθητών αφορά σε όσα οι μαθητές μπορούν να αφομοιώσουν.
Εξ αντικειμένου, ακόμα και σε τάξη με εξαιρετικές επιδόσεις, το επίπεδο των ερωτήσεων είναι χαμηλότερο από το επίπεδο της διδασκαλίας. Οι εξετάσεις δεν αντικατοπτρίζουν το επίπεδο της διδασκαλίας ― κάθε άλλο.
Οι εξετάσεις επιχειρούν να ελέγξουν το επίπεδο των γνώσεων της τάξης και όχι αυτά που ξέρει και μεταδίδει ο εκπαιδευτικός.

Σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης ο δάσκαλος γνωρίζει περισσότερα από όσα οι μαθητές του και αυτό αντικατοπτρίζεται στη διδασκαλία. Η διδασκαλία είναι η προσφορά του γνωστικού, συναισθηματικού, δεξιοκινητικού και, γενικότερα, του παιδαγωγικού πλούτου του δασκάλου. Η στιγμή της αξιολόγησης, αν μιλούμε για στιγμιαίες εξετάσεις, αλλά και η συνεχής καθημερινή αξιολόγηση, σε όλη τη διάρκεια της χρονιάς, είναι, εκτός όλων των άλλων που μας έχει δείξει η Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης (διατήρηση του status quo, ετικετοποίηση...), και μία παιδαγωγική διαδικασία εξόχως χρήσιμη για τους εκπαιδευτικούς αλλά κυρίως για τους μαθητές και τις μαθήτριές τους. Τουλάχιστον στις βαθμίδες οι οποίες δεν κυριαρχούνται από εξετάσεις εξωτερικού τύπου, όπως το Λύκειο, ο εκπαιδευτικός έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί τη διδασκαλία του ως παιδαγωγικό εργαλείο για να ελέγχει το βαθμό κατανόησής της, το επίπεδο και τα προβλήματα των μαθητών του. Η διδασκαλία, εξάλλου, έχει και μακροχρόνια αποτελέσματα τα οποία δεν μπορούν να φανούν και να αναδειχθούν μόνο στις εξετάσεις.
  Και η Ευδοξία;