Η διαμόρφωση του εθνικού «εμείς»


Για να κατανοήσουμε τις διαδικασίες εκείνες που επηρεάζουν τη στάση απέναντι στη διαφορά, δεν αρκεί να σταθούμε μόνο στις εικόνες για τους «άλλους» οι οποίες διαμορφώνονται μέσα από το εκπαιδευτικό σύστημα. Χρειάζεται, πριν από όλα, να εξετάσουμε την αντίληψη για το «εμείς» -και στη συγκεκριμένη περίπτωση το εθνικό «εμείς»- που προβάλλει το σχολείο, αφού ο τρόπος με τον οποίο βλέπουμε τους άλλους είναι ουσιαστικό κομμάτι του πώς βλέπουμε τον εαυτό μας.

Βέβαια, οι συλλογικές ταυτότητες είναι προϊόντα σύνθετων διαδικασιών και δε συγκροτούνται αποκλειστικά μέσα από την εκπαίδευση. Το σχολείο όμως είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες που συμβάλλουν στη διαμόρφωσή τους. Το ερώτημα, λοιπόν, το οποίο τίθεται είναι με βάση ποια αντίληψη για το έθνος και την εθνική ταυτότητα οργανώνεται η δράση του ελληνικού σχολείου και γιατί αυτή η αντίληψη δεν προσφέρει εργαλεία κατανόησης και χειρισμού της ετερογένειας που χαρακτηρίζει σήμερα τη σχολική πραγματικότητα στη χώρα μας.