Πώς προωθεί το εκπαιδευτικό σύστημα την αξία της ομοιογένειας; |
|
O πυρήνας του προβλήματος είναι ότι το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα ενισχύει και προωθεί με πολλούς τρόπους την αξία της ομοιογένειας . Οι σχετικές έρευνες δείχνουν ότι η εθνική διαπαιδαγώγηση την οποία επιτελεί το σχολείο αντιλαμβάνεται τα έθνη ως «φυσικές» οικουμενικές οντότητες, ανεξάρτητες από χώρο και χρόνο. Ο σχολικός λόγος αναδεικνύει τα στοιχεία εκείνα που συνθέτουν τη μοναδικότητα του έθνους, δίνοντας έμφαση στην ιστορική συνέχεια και την εθνική και πολιτισμική ομοιογένεια. Μέσα από τη διδασκαλία μαθημάτων όπως η ιστορία, η γεωγραφία και η γλώσσα, το ελληνικό έθνος παρουσιάζεται απόλυτα ομοιογενές, με πολιτισμικά χαρακτηριστικά τα οποία διατηρούνται αμετάβλητα στη διάρκεια της αδιάσπαστης μακραίωνης ιστορίας του, χωρίς να έχουν υποστεί εξωτερικές επιδράσεις.
Όμως οι έννοιες του έθνους και της εθνικής ταυτότητας, με το περιεχόμενο που έχουν σήμερα, είναι προϊόντα συγκεκριμένων ιστορικών συνθηκών και ενώ εμφανίζονται ως καθολικές και προαιώνιες, ανάγονται σε μια σχετικά πρόσφατη ιστορική περίοδο, το 19ο αιώνα. Η εικόνα της εθνικής ομοιογένειας, που περιγράφει τον κόσμο σαν σύνολο από ανθρώπινες ομάδες ομοιογενείς στο εσωτερικό και διαφορετικές μεταξύ τους, δεν αποτυπώνει μια «αντικειμενική» αλήθεια. Αντίθετα, πρόκειται για μια πολύ ισχυρή ερμηνεία του κόσμου η οποία βασίζεται σε προβληματικές παραδοχές και επιλεκτικές αποσιωπήσεις, «κρύβει» όμως τον ιστορικό της χαρακτήρα και εμφανίζεται ως απόλυτη αλήθεια. Αυτές οι βεβαιότητες διαμορφώνουν την εθνική ταυτότητα. Με αυτές διαπαιδαγωγούνται οι νέες γενιές και μαθαίνουν να βλέπουν τον κόσμο και την ιστορία. Αυτές καλούνται να διδάξουν οι εκπαιδευτικοί, αφού πρώτα τις έχουν οι ίδιοι διδαχτεί στη διάρκεια της μαθητικής ή φοιτητικής τους πορείας . Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο τα τελευταία χρόνια στα συναφή τμήματα των ελληνικών πανεπιστημίων τα ζητήματα αυτά αρχίζουν να γίνονται αντικείμενο κριτικής θεώρησης, στο πλαίσιο διδασκόμενων μαθημάτων σχετικών με την εθνική ταυτότητα, την ιστορία, τις μειονότητες ή τη διαπολιτισμική εκπαίδευση.
|
|
| Μερικές πλευρές αυτής της διαπαιδαγώγησης | |
